Apeldoorn gaat met onkruiddoek woekerende Duizendknoop te lijf.

Bron: De Stentor

Die vermaledijde Japanse Duizendknoop. De agressieve exotische plant vernietigt leidingen, asfalt, funderingen. Met het gespecialiseerde bedrijf KING RootBarrier uit Zeewolde bindt de gemeente Apeldoorn nu de strijd aan met een sterk onkruiddoek op een talud in de wijk Woudhuis. ,,Als je niets doet, kan de plant angstaanjagende gevolgen hebben”, weet accountmanager Sean Helmus van KING RootBarrier.

Hij neemt een maand nadat het sterke speciale onkruiddoek op de steile helling van het talud is aangebracht een kijkje. ,,Ga ik maandelijks doen. Dit gaan we monitoren, het is een proef.” De twintig centimeter schone ingezaaide laag grond, die over het doek is gelegd, ligt op het oog nog keurig op zijn plek, constateert Helmus tevreden.  ,,Bij de proef gaat het er vooral om te kijken of de schone grond blijft liggen. Die ligt op een erosiemat boven op het onkruiddoek. Dat talud in Apeldoorn  was voor ons een vlakte waar we deze nieuwe toepassing, die combinatie, goed kunnen testen. Het kan hier dus best dat de Japanse Duizendknoop, die nu ook vlak naast het ingepakte deel groeit,  ook op de aangebrachte schone grond gaat groeien. Maar mocht blijken dat de grond op het talud blijft liggen, dan weten we dus dat dit systeem werkt als je een geheel talud waarop de Japanse Duizendknoop groeit aanpakt.”

Tot wel drie meter

Wie voor het talud staat met daarop de zogenoemde uitkijktoren, ziet duidelijk het verschil. De trap van het talud, waar hondenbezitters naar boven lopen om hun viervoeter uit te laten, scheidt het deel dat een maand geleden met het doek is ingepakt, met de inmiddels sterk groeiende uit de kluiten gewassen Japanse Duizendknoop. ,,Een maand geleden was het talud aan die kant eigenlijk nog gewoon groen”, wijst Helmus. ,,Moet je nagaan hoe snel de exoot in die enkele weken is gegroeid. En als je niets doet is-ie aan het eind van de zomer wel drie meter hoog!’’

Zwolse proef gestaakt

Gemeenten proberen verschillende methodes uit om de Japanse Duizendknoop een kopje kleiner te maken. Maar – los van het gebruik van gif dat op maatschappelijke weerstand stuit en ook een lange adem vereist – is het veelal nog zoeken naar dé succesvolle methode. Zo staakte Zwolle onlangs een nieuwe methode om de voortwoekerende plant heel nauwkeurig te maaien. Maar die proef is gestaakt, want de plant steekt desondanks overal de kop op.

Taluds

Sean Helmus: ,,Het blijft een lastig te bestrijden plant. Het door ons ontwikkelde onkruiddoek werkt wél, zo weten we inmiddels op diverse locaties waar het al is toegepast. Er komt geen licht meer bij en dan komt de Japanse Duizendknoop in een slaapstand. Na enkele jaren hopen we dat die volledig is afgestorven. Het doek dat hier ligt, laat wel lucht en vocht door, maar is honderd procent tegen het onkruid opgewassen. De plant komt er met geen mogelijkheid doorheen. Alleen zijn er natuurlijk wel aanschafkosten mee gemoeid en het is wellicht lastig om het overal aan te brengen. Het gaat per slot van rekening om grote oppervlakten. Kijk hier alleen maar om je heen, de plant groeit overal. Wij hebben hier op de helling een stuk van 600 vierkante meter ingepakt. We monitoren nu dus of de schone laag grond zich op de erosiemat hecht en niet verschuift. Als het werkt, is het toch zinvol meer hellingen hiermee te bedekken. De exoot groeit namelijk op relatief veel taluds”.

Angstaanjagend

Niets tegen de exoot doen, is volgens Helmus heel onverstandig. ,,In Engeland leiden particulieren nu al schade door de plant, die de fundering van woningen beschadigt. Dan is de plant bijna angstaanjagend”. En voor de particulier die onverhoopt toch een Japanse Duizendknoop in zijn of haar tuin ontwaart, heeft Helmus een advies. ,,Gooi plantmateriaal niet in de groene, maar in de grijze container. Want het groenafval in de groene ton belandt op een hoop compost, met het gevaar dat stukjes wortel toch weer elders terechtkomen en nieuwe planten vormen. Het afval in de grijze container wordt verbrand, dan weet je zeker dat je hem kwijt bent”.

Japanse Duizendknoop ondermijnt biodiversiteit

Japanse Duizendknoop komt in Nederland wijdverspreid voor. De exoot concurreert met de (gras)vegetatie op dijken, oevers en andere taluds en kan de stabiliteit en biodiversiteit ondermijnen. Vooral als Japanse Duizendknoop weet binnen te dringen in natuurlijke biotopen zoals beek- en rivieroevers heeft dit een nadelig effect op de biodiversiteit. Overige effecten zijn dat de plant grote schade kan veroorzaken aan funderingen, verhardingen, infrastructuur, rioleringen en drainagebuizen. Het heeft geen enkele moeite om door zwakke plekken in asfalt, beton of metselwerk heen te groeien. Japanse Duizendknoop die in bermen groeit, ontneemt automobilisten het zicht waardoor extra gemaaid moet worden, wat extra kosten met zich meebrengt. Ook veroorzaakt de exoot economische schade bij jonge aanplant in de bosbouw.